CULTUUR IN FRIESLAND
VAN KUNST TOT TRADITIES
EEN REIS DOOR LITERATUUR, GESCHIEDENIS EN LOKALE TRADITIES
Friesland, een provincie in het noorden van Nederland, biedt niet alleen prachtige natuur en gezellige vakantiehuizen, maar ook een rijke en fascinerende cultuur. Of je nu een geschiedenisfanaat, literatuurliefhebber of gewoon een nieuwsgierige reiziger bent, Friesland heeft wat voor je.
​
Laten we wat dieper ingaan op enkele aspecten van de Friese cultuur. Van historische gebeurtenissen tot lokale ambachten en tradities. Van schatten uit het verleden tot levendige sportevenementen. En van culturele hoogtepunten tot de vele musea in Friesland.
GESCHIEDENIS EN ERFGOED
Van de Romeinse Tijd tot Grote Pier
Friesland heeft een lange geschiedenis die onlosmakelijk verbonden is met verschillende periodes en invloeden, van de Romeinse tijd tot de middeleeuwen. De Romeinen hebben hun sporen achtergelaten in Friesland, waar zij nederzettingen bouwden en handel dreven. In latere eeuwen - zoals in de vroege middeleeuwen - speelde Friesland een belangrijke rol in de geschiedenis van Nederland, met figuren zoals Grote Pier die zich verzette tegen de Habsburgers.
Ook de Friese plaatsnamen en wetten weerspiegelen deze rijke historische achtergrond. Het is fascinerend om te zien hoe de vormverandering plaatsvond en hoe de historische context nog steeds zichtbaar is in het huidige Friesland.
Het erfgoed wacht op je
Je vindt dan ook veel uniek erfgoed in de provincie. Historische huizen, ook wel stinzen genoemd, sieren het prachtige landschap. Iconische rijksmonumenten, zoals de Oldehove in Ljouwert, wachten op je. En ook de musea, oude kerken en het provinciale bestuur - de Staten van Friesland - vertellen een boeiend verhaal.
De Elfstedentocht
Geniet tijdens jouw vakantie ook van het verhaal van de Elfstedentocht; het bekendste culturele evenement van Friesland. Deze schaatstocht verbindt de historische Elf Steden. De tocht der tochten is een historische traditie en een symbool van de Friese identiteit. Je leert er meer over in het museum in Hindeloopen.
​
https://schaatsmuseum.nl/
0514-521683
Kleine Weide 1-3 in Hindeloopen
TAAL, TRADITIES EN VOLKSCULTUUR
Taal en cultuur zijn in Friesland onlosmakelijk verbonden. Van oude Friese literatuur tot moderne uitingen, de Friese taal speelt een cruciale rol in het bewaren van de cultuur. Nieuwe Friezen worden dan ook vaak aangemoedigd om zich de taal eigen te maken. Om beter in de gemeenschap en de cultuur te integreren.
Friese taal
De provincie koestert haar roots. De Friese taal en cultuur zijn door de jaren heen dan ook zorgvuldig bewaard gebleven. Zo spreken de Friezen hun eigen taal en daar zijn ze maar wat trots op. De Wet 'gebruik Friese taal' benadrukt het belang van het Fries in het dagelijkse leven. In Friesland wordt de taal dan ook met trots gesproken en onderwezen, wat uniek is in Nederland. Het Fries is een taal doordrenkt met geschiedenis en eigenzinnigheid. En binnen de taal heb je ook weer dialecten zoals het Kleifries.
​
Leer meer over Grutte Pier en zijn bekende uitspraak bûter, brea en griene tsiis.
Fries aardewerk: een traditionele kunstvorm
Naast de taal is Friesland natuurlijk ook bekend om zijn unieke vormen van aardewerk. Fries aardewerk, met zijn kenmerkende blauwe en witte kleuren, heeft een belangrijke plaats in de Friese huizen en musea. Deze kunstvorm is vooral beroemd vanwege de fijne details en de hoge kwaliteit van het vakmanschap. Boerderijen en lokale markten in Friesland bieden vaak dit authentieke aardewerk aan, een perfect aandenken aan je vakantie. Het is boeiend om te zien hoe deze ambachten door de jaren heen zijn doorgegeven en nog steeds een belangrijke rol spelen in het culturele leven van Friesland.
Kaatsen
Kaatsen is de oudste teamsport van Nederland, is diep geworteld in de Friese cultuur en wordt overal in de provincie gespeeld. Zelfs in de voortuin van je vakantiehuis in Húns! Ervaar de opwinding van dit traditionele spel tijdens een wedstrijd op een van de vele kaatsvelden, leer de basisprincipes tijdens een workshop voor beginners of breng een bezoek aan het kaatsmuseum in Franeker.
Fierljeppen
Fierljeppen, het Friese polsstokverspringen, is een spectaculaire sport die zijn oorsprong vindt in de waterrijke regio van Friesland. Test je kracht en behendigheid terwijl je over sloten en kanalen springt met behulp van een lange polsstok. Een spannende activiteit voor avonturiers en sportliefhebbers van alle leeftijden. Bij ons vakantiehuis hangt ook een polsstok. Durf jij het aan?
Skûtsjesilen
De traditionele zeilwedstrijden met historische vrachtschepen, zijn een van de meest iconische evenementen in Zuidwest Friesland. Bewonder de prachtige schepen terwijl ze strijden om de titel tijdens de jaarlijkse wedstrijden op de Friese meren. Een waar spektakel op het water dat zeker het bezoeken waard is. Breng ook zeker een bezoek aan het Skûtsjemuseum in Earnewald.
MUSEA EN TENTOONSTELLINGEN
Tijdens je vakantie in Friesland mag een bezoek aan musea niet ontbreken. Ontdek de maritieme wereld in het Fries Scheepvaart Museum in Sneek. Leer over de traditionele ambachten in het Museum Joure. Bezoek het Fries Museum dat is gevestigd in Ljouwert met tentoonstellingen die de rijke historie en de cultuur van Friesland laten zien. Bekijk de diverse exposities in Museum Dokkum die de lokale verhalen tot leven brengen.
Openluchtmusea
Verder zijn er in Friesland ook verschillende openluchtmusea. Waar je de geschiedenis kunt ervaren in een natuurlijke omgeving. Zoals het openluchtmuseum It Damshûs in Nij Beets. Hier kun je zien hoe de turfgravers tussen 1863 en 1920 leefden en werkten.
​
Nieuwenhuisweg 59 B in Nij Beets
HET WATERLAND: ZEILEN EN AVONTUREN
De provincie biedt ook veel mogelijkheden voor zeilen en andere watersporten. Zeilen op de Friese meren of surfen op het IJsselmeer maken je Friese vakantie echt bijzonder. De verbondenheid van Friesland met water is niet alleen een manier van recreatie maar ook een diepgewortelde culturele traditie.
MODERNE KUNST EN CULTUUR
In 2018 was Leeuwarden de culturele hoofdstad van Europa. Dit evenement gaf een blijvende impuls aan de moderne kunst in Friesland. Sindsdien zijn er veel culturele hotspots ontstaan in de Ljouwert en omgeving waar kunstenaars hun werken tentoonstellen. De provincie biedt dan ook vele dynamische exposities die de traditionele kunst overstijgen. Bezoekers kunnen kunstwerken bekijken die variëren van interactieve installaties tot schilderijen. Deze kunstscene trekt zowel lokaal talent als internationale artiesten aan, geïnspireerd door het Friese landschap en cultuur van de Friezen. De mix van historische charme en moderne expressie maakt Friesland een interessante bestemming voor kunstliefhebbers.
Stavoren
Ga naar Stavoren, een van de oudste steden van Friesland, met een pittoreske haven en een rijke maritieme historie.
Harlingen
Vergeet ook Harlingen niet. De stad die bekend staat om zijn historische havens met prachtig uitzicht.
Joure
Bezoek het gezellige Joure. Deze stad staat bekend om zijn koffie en thee. In 1753 begon Egbert Douwes hier een zaak in koloniale waren. Een onderneming die uitgroeide uit tot de bekende koffiebrander Douwe Egberts.
Dorpen
​Verken de charmante dorpjes van Friesland, waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan en waar de traditionele Friese cultuur nog steeds springlevend is. Wandel door de smalle straatjes van Hindeloopen, bewonder de historische huizen van Sloten, en geniet van de rust en sereniteit van het idyllische Woudsend. Elk dorp heeft zijn eigen unieke karakter en verhalen. Samen vormen ze een dynamisch netwerk van cultuur en traditie dat de schoonheid van Friesland weerspiegelt.
Begin met een stadswandeling door Leeuwarden. De smalle historische straatjes en grachten van Ljouwert brengen je terug in de tijd. Ontdek de prachtige monumenten en bezoek ook de Blokhuispoort. Vroeger een gevangenis in Leeuwarden, nu een cultureel centrum.
BEZIENSWAARDIGHEDEN EN ROUTES
Eise Eisinga Planetarium
Breng ook een bezoek aan het Eise Eisinga Planetarium dat is gevestigd in Franeker, het oudste werkende planetarium ter wereld. Of de mysterieuze mummies van Wieuwerd, die al eeuwenlang bezoekers verbazen met hun goed bewaard gebleven lichamen.
DE REGIO'S VAN FRIESLAND
Friesland is een zeer diverse provincie en is meer dan enkel weidelandschap. Elke regio van Fryslân heeft zijn eigen karakter. Overal ontdek je de sporen van het verleden van de Friezen. Van middeleeuwse kerken tot stinsen. En van oude begraafplaatsen tot dorpjes met een eeuwenoude geschiedenis.
Het oosten
In het noordoosten zie je weidse landschappen en het charmante Dokkum. En in het zuidoosten van de Friesland vind je weer veel bossen en heidevelden.
CULTURELE ACTIVITEITEN EN EVENEMENTEN
Maak kennis met de vele culturele activiteiten in Friesland tijdens jouw vakantie. Begin in Leeuwarden, de bruisende hoofdstad. Bezoek het Fries Museum gelegen aan het Wilheminaplein. Hier leer je meer over het verleden en de cultuur van Friesland.
​
"A Guide to Leeuwarden" biedt uitgebreide rondleidingen. Een stadswandeling door de historische binnenstad van Leeuwarden mag je zeker niet missen. Bewonder de prachtige architectuur en voel de levendige sfeer.​​​
Geniet van festivals, tentoonstellingen en concerten. Bekijk hier alle culturele activiteiten en evenementen in Friesland:​​​
BEKENDE PERSONEN EN VERHALEN
Friesland is rijk aan grote namen en boeiende verhalen. Van Grutte Pier, een legendarische vrijheidsstrijder, tot Mata Hari, een beroemde danseres en spionne. En vergeet ook andere prominente Friezen niet zoals Peter Stuyvesant en Pieter Jelles Troelstra.
Legendes en mythes
Verhalen vertellen is een belangrijk onderdeel van de traditie van Friesland en de Friezen. Families komen op winteravonden samen om oude legendes door te geven aan nieuwe generaties. Bekende verhalen die variëren van de heroïsche daden van Elfstedentocht-winnaars tot mythische vertellingen over het verdronken land van de Wadden.
DE FRIESE TERPEN
Terpen zijn kunstmatige woonheuvels en belangrijk in het Friese cultuurlandschap. Vanaf 500 v.Chr. werden ze aangelegd in het kweldergebied van Friesland. Om bescherming te bieden tegen overstromingen.
​
In de loop der eeuwen groeiden de terpen in hoogte en omvang. Door het continu opwerpen van nieuwe lagen en afval. Friesland had ooit zo'n 1300 terpen, misschien zelfs meer.
​
Veel terpen werden in de 19e en 20e eeuw afgegraven voor hun vruchtbare grond. De hoogste terp van Nederland is Hogebeintum in Friesland. Deze meet 8,80 meter boven NAP. Terpen zijn niet alleen archeologisch belangrijk. Ze vormen ook een historisch bewijs van de eeuwenlange strijd van de Friezen tegen het water.
DE LITERATUUR VAN DE FRIEZEN
Ook literatuur speelt een belangrijke rol in de Friese cultuur. Vele schrijvers en dichters hebben de Friese taal en tradities vastgelegd. Zo blijven ze leven voor toekomstige generaties. De Friese literatuur geeft een dieper inzicht in de ziel van Friesland. Het is een mooie manier om meer te leren over de lokale cultuur en geschiedenis.
​
Tresoar is een bibliotheek, een archief en een museum in één. Het is een bijzondere instelling met bijna twaalf eeuwen aan informatie. Hierdoor krijg je een compleet beeld van de geschiedenis, de cultuur en de literatuur van Friesland.
​
058-7890789
Boterhoek 1, Leeuwarden
DE NIEUWE FRIEZEN
Friesland blijft zich ontwikkelen met nieuwe bewoners die de regio verrijken met hun eigen culturen. Dit zorgt voor een interessante mix van oude en nieuwe invloeden. Zo zijn er veel vakantiegangers die hun hart hebben verloren aan Friesland en hebben besloten er permanent te gaan wonen.
Kom proefwonen in Friesland
In het hart van Friesland, in het kleine dorpje Húns, vind je Húns 16, een vakantiehuis met een rijke geschiedenis en moderne gemakken. Het authentieke karakter van deze woning biedt een perfecte uitvalsbasis om de rijke cultuur van Friesland te verkennen. Boek je verblijf op Húns 16 en duik in de fascinerende cultuur van deze prachtige regio.
​
​
